آیا در ایران رویداد Merchandising برگزاری می‌شود؟

به گزارش ایران نوشت به نقل از پرگار، در هر باور، هر ارزش و هر هنجار فرهنگی، نمادی نهفته است که برخاسته از جهان بینی فرهنگ پایه می باشد. این عنصر از چنان نقش کلیدی برخوردار است که به منظور رسوخ در هر فرهنگی، از طریق نمادها عمل شده و برای شناخت هر فرهنگ نیز به نمادها نظر می شود.برخورد سهل انگارانه با نمادها و آثار فرهنگی هنری، غفلت بزرگی است و بی پروا عمل نمودن به بهانه جذب مخاطب و مشتریان بیشتر، نمایانگر تیزبینی اقتصادی نیست بلکه سستی و کوتاهی است در تولید محصولات جذاب و خلاق با استفاده از نمادهای بومی است.

بازارسازی فرهنگی یا  Merchandising چیست؟

از بازارسازی فرهنگی یا Merchandising در معنای کلاسیک به مجموعه فعالیت هایی اطلاق می شود که صاحبان کسب و کارها یا خرده فروش ها در نقطه فروش انجام می دهند تا محصولات خود را بدون واسطه به بازار عرضه کرده و به فروش برسانند. در این بازار، بیش از آنکه «جنس» به عنوان محصول سرمایه در گردش مورد نظر باشد، نگاه ها، به سوی اندیشه تولید کننده که منبعی نامحدود است، می چرخد. این تعریف اما با اندکی تحریف به نفع فرهنگ، به کلیه اقلام فرهنگی نیز اطلاق می شود که بر اساس برند برخی شخصیت ها شکل می گیرد. در این زمینه می توان از تولید انواع اسباب بازی ها، پوشاک و سایر محصولاتی که به یک قلم فرهنگی مانند فیلم، تیم ورزشی، یک سلبریتی یا یک اندیشه و ایدئولوژی مربوط می شود، مرتبط دانست.

این مفهوم بر اساس تعریف سازمان جهانی دارایی‌های فکری وضع شده است. بر این اساس، سازمان جهانی دارایی های فکری موجودیت مورد استفاده در محصولات بازارسازی فرهنگی را تحت عنوان شخصیت معرفی کرده و این فرآیند را مرچندایز کاراکتر نام نهاده است؛ بر اساس این تعریف، شخصیت در بازارسازی فرهنگی به دو دسته کلی «واقعی» و «خیالی» تقسیم شده است. شخصیت های خیالی، با صورت های انسانی مثل تنتن، تارزان، باربی، مرد عنکبوتی، زورو و… شخصیت های غیرانسانی به کاراکترهایی نظیر باب اسفنجی، شرک، پینوکیو و… اطلاق می شود. شخصیتهای واقعی نیز، از شخصیت های مشهور مثل هنرمندان و ورزشکاران و به طو رکلی سلبریتی‌ها تشکیل می شود.

با این حال، مرزهای بازارسازی فرهنگی فراتر از شخصیت ها است و شامل نمادها و عناصر فرهنگی و تاریخی نیز می شود. به عنوان مثال، برج ایفل که یک بنای تاریخی است، در حوزه بازارسازی فرهنگی ایفای نقش پررنگی نموده است. همچنین نمادهایی مانند بتهجقه، ظرفیت خوبی برای ورود به این حوزه دارند.

البته محصولات داخلی نیز در این بازرسازی فرهنگی شروع به فعالیت کرده و نمونه‌های موفقی را داشتند، به عنوان مثال محصولات انیمیشن شکرستان و فیلشاه در سال های گذشته مورد استقبال مردمی بوده و در سال‌های دور نیز کاراکتر کلاه قرمزی و مجموعه آن نیز نشان از ظرفیت‌های کشورمان در حوزه صنایع فرهنگی دارد؛ با وجود مثال‌های داخلی اما باید به دنبال محصولات بومی بیشتری باشیم تا ضمن محدود کردن جولان محصولات خارجی سبب ایجاد ارزش افزوده و اشتغال در کشورمان باشیم.

آیا در ایران رویداد Merchandising برگزاری می‌شود؟

خوشبختانه در چندسال گذشته مجموعه‌هایی به موضوع بازارسازی فرهنگی تمایل نشان داده و دست به کار برگزاری رویدادهای مرچندایز شده‌اند؛ نمایشگاه ایکال، یک نمایشگاه تخصصی یا رویداد مرچندایز است که سالانه با حضور هنرمندان، تولید کنندگان، سرمایه گذاران، رسانه ها و سایر ارگان ها و سازمان ها به منظور فراهم آوردن بستری برای تجاری سازی عناصر موجود در فرهنگ بومی و محصولات حاوی این عناصر طی سه روز برگزار می شود.

در نمایشگاه ایکال به جای اینکه متولیان و فعالان صنعت، تجارت و سرمایه گذاری به دنبال پیدا کردن نمادها برای تولید محصول باشند، نمادها به کمک متولیان و فعالان صنعت، تجارت و سرمایه‌گذاری آمدند. در این جشنواره با گردآوری مجموعه ای از آثار فاخر هنرمندان ایرانی که صفات زیبایی، شکوه، خلاقیت و تازگی را به خود پیوست کرده و عناصر ایرانی را در قالب نمادهای ملی، زینت خود کرده‌اند، فرصتی فراهم خواهد کرد تا دست هنرمند در دست فعالان قدرتمند عرصه صنعت، تجارت و سرمایه گذاری قرار گرفت. رویداد سه روزه مرچندایز یا بازارسازی فرهنگی از ۲۵ تا ۲۷ دی ماه در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی سرچشمه برگزار شد و بیش از ۱۰۰ هنرمند و تولیدکننده از این نمایشگاه بازدید کردند.